MALULEN EMEKLİLİK NEDİR? MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELERDİR?

Halk arasında malulen emeklilik olarak bilinen uygulama aslında Sosyal Güvenlik Kurumu'nun 5510 sayılı yasa ile düzenlemiş olduğu; uzun vadeli sigorta kollarından olan malullük olarak ifade edilebilir. Bu yazıda "malul aylığına hangi hallerde hak kazanılabilir? Malulen emeklilik şartları nelerdir?" sorularının yanıtlarına değineceğiz.

Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?

Malullük ve malul sayılma 5510 sayılı kanunda belirli şartlara bağlanmıştır. Bu şartları şu şekilde sıralayabiliriz:

Çalışma ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Tespit İşlemleri ve Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği'ne göre en az %60 oranında engelli bulunma (5510 Sayılı Kanun'un 25. maddesinde düzenlenmiştir.)
En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması

Bu şartların sağlanması halinde SGK'ya malul aylığı için yapılacak başvuru neticesinde SGK tarafından belirlenecek hastane tarafından özür oranı tayini yapılacaktır. İlgili tespit neticesinde belirlenecek özür oranına göre malul aylığı alıp alınamayacağı tespit edilecektir. Bu raporda belirlenen oranın düşük olması halinde itiraz halinde SGK Yüksek Sağlık Kurulu tarafından tekrar bir değerlendirme yapılacak ve nihai karar verilecektir. Fakat sigortalı, bu maluliyet tespiti aleyhine İş Mahkemelerinde Maluliyetin Tespiti Davası açıp maluliyetinin daha yüksek olduğu iddiasında bulunabilecektir.

Kamu çalışanlarında ise yukarıda belirtilen %60 oranındaki malullük hali olmasa bile vazifelerini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettikleri tespit edilenler malul sayılırlar.

İşe Başladığımda Malulen Emeklilik Aylığım Kesilir Mi?

Evet. 5510 Sayılı Kanun'un 27. maddesine göre malul sayılan kişinin hem 5510 sayılı Kanun'a göre hem de başka bir ülkede çalışmaya başlaması malul aylığının kesilmesine sebebiyet verecektir. Fakat çalışma sona erdiğinde tekrar başvuru yapılması halinde malulen emeklilik aylığı tekrar bağlanacaktır.

Maluliyet tespiti için nereye başvuru yapılması gerekir?

Bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il ve merkez müdürlüğünün ilgili servislerine başvurabilirsiniz. İlgili kurum tarafından sevk gerçekleştirilecek ve kurumun belirlediği hastane tarafından düzenlenecek heyet raporu ile maluliyet oranınız tespit edilecektir.

Maluliyet tespitinde hangi mevzuat dikkate alınır?

4/a ve 4/b sigortalıları için Maluliyet Tespitinde; Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği,

4/c Sigortalıları için Maluliyet Tespitinde, Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği,

Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde çalışan askeri ve sivil personel ile askerlik görevi ile yükümlüler için Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği,

İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan personel için Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği,

5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine dair Kanun kapsamında çalışan ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi Koruma Güvenlik görevlileri için Özel Güvenlik Hizmetlerine dair Kanunun uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte belirtilen sağlık şartları,

esas alınmaktadır.

Başka birinin bakımına muhtaç malul çocuğu olanların erken emeklilik hakkı var mı?

Başka birisinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunan kadın sigortalılara erken emeklilik hakkı, 5510 sayılı Kanunla getirilen yeni bir düzenlemedir. Kadın sigortalılardan, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 1 Ekim 2008’den sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olduğunu iddia ettiğiniz çocuğunuz hakkında düzenlenmiş sağlık kurulu raporu Kurum sağlık kurulunda değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucu çocuğunuz başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul sayılır ise, erken emeklilik hakkından yararlanabilirsiniz.